Trong những năm gần đây, việc ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật vào nuôi trồng thủy sản ngày càng được người dân phát huy một cách tích cực, đặc biệt là việc sử dụng các loại chế phẩm sinh học (CPSH) (hay còn gọi là các men vi sinh) trong nghề nuôi tôm sú ở tỉnh Long An nói riêng và các tỉnh có nuôi tôm trên cả nước nói chung. Đây là một trong những giải pháp hữu hiệu để vừa tạo sản phẩm tôm “sạch”, vừa bảo vệ môi trường.
Chế phẩm sinh học là tên gọi để chỉ các sản phẩm có nguồn gốc từ vi sinh vật. Các sinh vật này đa số là những dòng vi khuẩn có lợi mà khi chúng được đưa vào môi trường nuôi tôm cá sẽ có khả năng giúp cho tôm cá tránh được một số bệnh do các dòng vi khuẩn có hại gây ra. Ngoài ra, chúng còn là một loại thức ăn bổ sung vi sinh vật sống, có tác dụng có lợi thông qua việc cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột của tôm cá.
Tác dụng chủ yếu, cơ bản của chế phẩm sinh học khi được đưa vào môi trường nuôi thủy sản được thể hiện: Thứ nhất là những dòng vi khuẩn có ích trong chế phẩm có khả năng sinh các chất kháng khuẩn để tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh trong ao. Thứ hai, các vi khuẩn trong chế phẩm khi đưa vào ao sẽ phát triển mạnh mẽ cả về số lượng và hoạt tính, có khả năng tồn tại cả trong môi trường và trong đường ruột, ảnh hưởng có lợi đối với vật nuôi. Thứ ba, CPSH có khả năng phân giải các chất hữu cơ hòa tan và không hòa tan trong nước và ở nền đáy, làm giảm khí độc.
Thành phần chủ yếu trong CPSH thường là tập hợp các chủng vi sinh vật có lợi như: Bacillus, Lactobacillus, Nitrosomonas. … nấm men và các enzyme. Trên thị trường hiện nay có 3 dạng CPSH phổ biến là dạng bột, dạng nước và dạng viên. Đối với loại CPSH có tác dụng hỗ trợ như là một loại men tiêu hóa, thông thường người nuôi nên hòa thêm một ít nước rồi trộn vào thức ăn. Còn loại có tác dụng xử lý môi trường nếu ở dạng bột, người nuôi có thể ngâm trong nước và sục khí một thời gian để chúng phát triển gia tăng số lượng cá thể trước khi cho xuống ao đầm. Khi ngâm các sản phẩm này có thể cho thêm một ít đường để tăng tác dụng. Các sản phẩm dạng nước thường có thể sử dụng ngay sau khi mở bao bì. Lưu ý trừ một số ít loại chế phẩm khuyến cáo chỉ sử dụng lúc trời nắng, còn lại đa số nên sử dụng lúc trời mát.
Các CPSH hiện đang được nông dân sử dụng khá phổ biến trong các đầm nuôi tôm ở các huyện Cần Giuộc, Cần Đước, Châu Thành, Tân Trụ. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là giá cả và chất lượng của CPSH chưa thực sự đáng tin cậy để người nuôi yêu tâm sử dụng. Hiện nay, trên thị trường xuất hiện rất nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh giống, thuốc thú y thủy sản. Trong đó, số trường hợp vi phạm về chất lượng hàng hóa đáng báo động. Do đó, trong quá trình sử dụng người dân nên mua các sản phẩm có bao bì, nhãn mác, hạn sử dụng và số công bố chất lượng rõ ràng. Nên chọn các sản phẩm đã được nhiều người nuôi sử dụng và đã đạt hiệu quả, giá cả hợp lý. Thường xuyên thay đổi và phối hợp các loại CPSH khác nhau trong suốt vụ nuôi. Không nên sử dụng CPSH chung với kháng sinh và các loại hóa chất có tính diệt khuẩn và liều lượng sử dụng theo sự hướng dẫn của nhà sản xuất. Đăc biệt, không nên dùng CPSH cấm theo quy định của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn.
Sử dụng CPSH trong nghề nuôi thủy sản là một trong những thành quả ứng dụng khoa kỹ thuật tiên tiến hiện nay. Việc sử dụng các loại chế phẩm nầy một cách khoa học sẽ giúp người nuôi tạo ra sản phẩm thủy sản đạt tiêu chuẩn chất lượng, điều nầy có ý nghĩa giúp người nuôi và các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản vượt qua các rào cản về an toàn vệ sinh thực phẩm. Đây cũng là biện pháp giúp nghề nuôi thủy sản ổn định và bền vững.
DŨNG CÁ
